Przydomowa oczyszczalnia ścieków – jak zrobić samemu?

Jeśli rozważasz potrzebę budowy przydomowej oczyszczalni ścieków lub jesteś zainteresowany zakładaniem takiej instalacji, to warto dokładnie przemyśleć ten proces i poznać wszystkie jego aspekty. W budowie oczyszczalni ścieków ważne jest zachowanie ostrożności i odpowiedniego podejścia.

Wstęp

Wielu z nas przyjmuje jako oczywistość, że ścieki po prostu „znikają” po spłukaniu toalety lub opróżnieniu wanny, nie zastanawiając się nad tym, co się z nimi dzieje później. Dla większości ludzi system kanalizacyjny działa bezproblemowo, ale w obecnych czasach, coraz więcej nieruchomości, szczególnie tych oddalonych od głównego systemu kanalizacyjnego lub znajdujących się w rejonach z przeciążoną siecią, wymaga indywidualnych rozwiązań odwodnieniowych. Jednym z takich rozwiązań jest zainstalowanie własnej oczyszczalni ścieków.

Ale co zrobić, jeśli stajesz się właścicielem nieruchomości z szambem betonowym, które wymaga modernizacji? Jakie kroki należy podjąć, jeśli potrzebujesz zainstalować nowoczesną oczyszczalnię ścieków? Czy istnieje możliwość samodzielnego montażu takiej oczyszczalni? Ten przewodnik ma na celu odpowiedzieć na te i inne pytania, wyjaśniając kroki i rozważania niezbędne w procesie wyboru, instalacji i utrzymania oczyszczalni ścieków.

Samodzielna instalacja oczyszczalni ścieków

Instalacja oczyszczalni ścieków jest zadaniem wymagającym precyzji i wiedzy specjalistycznej, dlatego zdecydowanie odradzamy podejmowanie się tego wyzwania samodzielnie, chyba że masz absolutną pewność swoich umiejętności i doświadczenia w tej dziedzinie. Nieprawidłowo zainstalowany system odprowadzania ścieków może prowadzić do poważnych komplikacji, zarówno pod względem fizycznym, jak i prawnym, stwarzając nie tylko nieprzyjemne sytuacje, ale również potencjalne naruszenia przepisów.

Warto zauważyć, że większość problemów związanych z nieefektywnym działaniem systemów kanalizacyjnych wynika z niewłaściwej instalacji. Dlatego zatrudnienie profesjonalisty, który zapewni, że Twój system jest dobrze dopasowany do potrzeb, niezawodny i zgodny z przepisami, jest zdecydowanie najlepszą opcją.

Jeżeli jednak posiadasz odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie, by zająć się instalacją na własną rękę, niniejszy przewodnik może być pomocny. Zapewni on informacje o różnych etapach planowania i przygotowania do instalacji oczyszczalni ścieków.

Ważne jest jednak, aby pamiętać, iż ten przewodnik służy jedynie jako ogólne źródło wiedzy i nie powinien być traktowany jako porada prawna. Nie obejmuje on wszystkich aspektów i wymagań instalacji dla każdego typu oczyszczalni ścieków. Zaleca się zasięgnięcie profesjonalnych porad w celu pełnego zrozumienia wymagań prawnych i technicznych. Ponadto, zawsze należy przestrzegać wytycznych i zaleceń producenta, które mają pierwszeństwo nad informacjami zawartymi w tym artykule, w przypadku jakichkolwiek rozbieżności.

Diagram sekwencyjny ilustrujący etapy instalacji przydomowej oczyszczalni ścieków

Oceniamy potrzeby i warunki

Zanim podejmiesz decyzję o zakupie i instalacji oczyszczalni ścieków, konieczne jest dokładne przeanalizowanie miejsca instalacji, aby określić, który system będzie najbardziej odpowiedni dla Twoich potrzeb.

Istotną kwestią jest fakt, że jeżeli którykolwiek budynek obsługiwany przez planowaną oczyszczalnię ścieków znajduje się w odległości mniejszej niż 30 metrów od publicznej sieci kanalizacyjnej, musisz wystąpić z wnioskiem do odpowiedniej krajowej agencji ochrony środowiska o pozwolenie na korzystanie z alternatywnego systemu. Potrzebujesz uzasadnionego powodu, aby uzyskać takie pozwolenie, gdyż zazwyczaj, w przypadku dostępności publicznej sieci kanalizacyjnej, korzystanie z prywatnego systemu jest niezalecane. Aby sprawdzić, czy w pobliżu Twojej nieruchomości znajduje się publiczna sieć kanalizacyjna, skontaktuj się z lokalnym organem zarządzającym wodą.

Wybór odpowiedniego systemu oczyszczania ścieków nie ogranicza się jedynie do zakupu standardowego produktu i jego instalacji. Musisz wziąć pod uwagę wiele czynników, które mogą wpłynąć na wybór odpowiedniego zbiornika dla Twojej nieruchomości. Należą do nich: rodzaj ścieków, które będą oczyszczane, wymagana jakość oczyszczonych ścieków, odległość planowanego miejsca instalacji od budynków, lokalizacja punktu zrzutu, porowatość gleby w przypadku potrzeby instalacji pola drenażowego, a także możliwość dostępu do terenu dla potrzeb konserwacji i obsługi systemu.

Zaprojektuj system

Wyniki przeprowadzonej analizy terenu, na którym planujesz zainstalować oczyszczalnię ścieków, będą kluczowe dla projektowania systemu. Od wyboru metody rozładowywania ścieków, poprzez ustalenie głębokości, na jakiej zostanie zainstalowany zbiornik, po jego dokładne umiejscowienie – wszystkie te aspekty powinny być już dokładnie przeanalizowane, aby wybrać system najbardziej odpowiadający Twoim potrzebom. Teraz jest odpowiedni moment, aby rozpocząć poszukiwania oczyszczalni ścieków, która spełni te kryteria.

Jednak, zanim podejmiesz ostateczną decyzję, warto zapoznać się z naszym obszernym katalogiem systemów oczyszczania ścieków. W jego ramach znajdziesz szereg ważnych kwestii do rozważenia, które pomogą Ci dokonać właściwego wyboru. Obejmują one między innymi:

• Dopasowanie zbiornika do indywidualnych potrzeb Twojej nieruchomości,
• Wybór zbiornika optymalnego dla rodzaju i ilości ścieków, które będziesz przetwarzać,
• Ustalenie rozmiaru pola drenażowego, które jest niezbędne w przypadku niektórych systemów.

Jak zmierzyć rozmiar oczyszczalni ścieków?

Choć większość systemów oczyszczania ścieków klasyfikowana jest na podstawie liczby osób, które są w stanie obsłużyć, wybór odpowiedniego rozmiaru oczyszczalni nie jest tak prosty, jak mogłoby się wydawać. Zamiast opierać się wyłącznie na aktualnej liczbie mieszkańców, ważne jest, aby rozważyć maksymalną potencjalną liczbę osób, które mogą korzystać z nieruchomości. Na przykład, jeśli w domu z czterema sypialniami mieszkają dwie osoby, należy uwzględnić możliwość, że w przyszłości liczba ta może wzrosnąć, szczególnie podczas rodzinnych wizyt czy wakacji.

Nieadekwatny rozmiar oczyszczalni ścieków może nie tylko prowadzić do problemów podczas większego obciążenia, ale może również utrudnić sprzedaż nieruchomości w przyszłości. Potencjalni kupcy mogą być zaniepokojeni potrzebą modernizacji systemu do większego rozmiaru. Z tych powodów, zalecamy zapoznanie się z naszym szczegółowym artykułem na temat określania odpowiedniego rozmiaru szamba lub oczyszczalni ścieków. Dzięki niemu będziesz mógł dokonać przemyślanego wyboru, zapewniającego, że Twoja nieruchomość zostanie wyposażona w system o odpowiedniej pojemności.

Jak wybrać odpowiednią przydomową oczyszczalnię ścieków?

Wybór odpowiedniej przydomowej oczyszczalni ścieków dla konkretnego projektu jest zadaniem złożonym i nie ma jednoznacznej, uniwersalnej odpowiedzi na to pytanie. Odpowiednia oczyszczalnia ścieków będzie zależeć od szeregu czynników, począwszy od obiektywnych ograniczeń, takich jak głębokość, na jakiej można zainstalować zbiornik, czy dostępne opcje rozładowania, a skończywszy na bardziej subiektywnych preferencjach, jak na przykład niskie koszty eksploatacji czy minimalny wpływ na estetykę ogrodu. Z tego względu udzielenie konkretnych zaleceń dotyczących wyboru najlepszej oczyszczalni ścieków bez znajomości szczegółów danego projektu jest niezwykle trudne. Decyzja ta wymaga indywidualnej analizy i dostosowania do specyficznych warunków i potrzeb danej nieruchomości.

Czy potrzebuję grawitacyjnej czy pompowanej oczyszczalni ścieków?

Decyzja o wyborze pomiędzy grawitacyjną a pompowaną oczyszczalnią ścieków zależy od konkretnych warunków terenowych. W większości przypadków oczyszczalnie są zaprojektowane do pracy w oparciu o naturalny spadek grawitacyjny. Jeżeli jednak planowane miejsce instalacji zbiornika nie pozwala na naturalne odprowadzanie ścieków (brak wystarczającego spadku grawitacyjnego od rury wylotowej), wówczas stosowanie pompy może okazać się konieczne, aby osiągnąć właściwy poziom rozładowania, zwłaszcza w sytuacjach, gdy ścieki mają być odprowadzane do cieku wodnego.

Mimo że systemy grawitacyjne są zwykle preferowane ze względu na ich prostotę i niezawodność, czasami nie są one możliwe do zastosowania. Należy jednak pamiętać, że dodanie pompy do systemu oczyszczalni ścieków wprowadza dodatkowy element, który wymaga regularnej konserwacji, aby uniknąć awarii. Systemy z pompami są również bardziej zależne od ciągłego dostępu do źródła zasilania, a brak energii elektrycznej może szybko prowadzić do przepełnienia zbiornika.

W przypadku niepewności co do potrzeby zastosowania pompy, zdecydowanie zaleca się skonsultowanie się z profesjonalistą. Eksperci mogą ocenić specyfikę lokalizacji i warunków, aby zapewnić najlepsze rozwiązanie dla Twojej nieruchomości.

Montaż przydomowej oczyszczalni ścieków

Do tej pory zgromadziłeś obszerną wiedzę na temat przepisów prawnych, wymagań i zasad związanych z instalacją systemu oczyszczalni ścieków. Starannie zaprojektowałeś system, który doskonale pasuje do Twojej nieruchomości i jest w pełni zgodny z obowiązującymi regulacjami. Po dokonaniu wyboru najbardziej odpowiedniej oczyszczalni ścieków, nadszedł czas na najbardziej wymagający etap – instalację.

Na tym etapie należy ponownie podkreślić, jak ważne jest, aby instalacja oczyszczalni ścieków była wykonana przez profesjonalistę z odpowiednimi kwalifikacjami i doświadczeniem. Nieprawidłowa instalacja może prowadzić do kosztownych napraw i wysokich grzywien, co w efekcie może okazać się znacznie droższe niż wynajęcie wykwalifikowanego instalatora od samego początku. Jeżeli jednak decydujesz się na samodzielną instalację, ważne jest, aby ściśle przestrzegać instrukcji dostarczonych przez producenta wybranego zbiornika. Instrukcje te będą zawierać szczegółowe kroki instalacji oraz zalecenia dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.

Poniżej przedstawiamy ogólne kroki instalacji, ale pamiętaj, że musisz śledzić szczegółowe wskazówki producenta podczas rzeczywistej instalacji. Poszczególne kroki mogą się różnić w zależności od modelu i specyfikacji wybranego systemu, dlatego niezbędne będzie przestrzeganie bardziej szczegółowych instrukcji niż te, które tutaj przedstawiamy.

Etapy instalacji przydomowej oczyszczalni ścieków

Poniżej etapy instalacji oczyszczalni ścieków:

Etap instalacji	Opis
Sprawdzenie zbiornika pod kątem uszkodzeń	Sprawdzić zbiornik po dostarczeniu, czy nie uległ uszkodzeniu podczas transportu.
Sprawdzenie prawidłowych głębokości inwertu	Upewnij się, że zbiornik pasuje do głębokości nadlatujących rurociągów.
Lokalizacja zbiornika	Sprawdzić planowaną lokalizację instalacji według instrukcji.
Wykopanie otworu	Wykopać otwór zgodnie z wytycznymi producenta, zapewniając odpowiednią przestrzeń.
Rozważanie spadków drenażu	Sprawdzić spadki drenażu, zwykle 1 na 60/70 między domem a zbiornikiem.
Umieszczenie zbiornika	Ostrożnie opuścić zbiornik do otworu, zwracając uwagę na orientację.
Użycie odpowiedniej zasypki	Użyć zalecanej zasypki (beton, żwir, piasek) według instrukcji producenta.
Instalacja wlotu i wylotu	Połączyć wlot i wylot z zbiornikiem, ewentualnie skonsultować się z hydraulikiem.
Podłączenie rur	Podłączyć rury, zastanowić się nad instalacją dodatkowych komór inspekcyjnych.
Podłączenie połączenia elektrycznego	Całą pracę elektryczną powinien wykonać wykwalifikowany elektryk.
Dopasowanie odpowiedniej osłony i ramy	Zainstalować odpowiednią osłonę i ramę, zwracając uwagę na warunki ruchu.
Rozważanie ustaleń dotyczących wentylacji	Upewnić się, że system jest dobrze wentylowany, aby uniknąć problemów z zapachem.

Zastosowanie filtrów antyodorowych w systemach oczyszczalni ścieków

Filtry antyodorowe produkowane przez firmę Navotech są przeznaczone do redukcji i neutralizacji nieprzyjemnych zapachów w systemach kanalizacji ściekowej, w tym w przydomowych oczyszczalniach ścieków oraz w szambach betonowych. Zawierają one złoże sorpcyjne z węgla aktywnego, które skutecznie eliminuje związki siarki, a ich konstrukcja obejmuje materiały odporne na agresywne substancje. Filtry te są łatwe w montażu i wymianie wkładów, co obniża koszty operacyjne. Są szczególnie przydatne w miejscach publicznych, budynkach mieszkalnych, obiektach przemysłowych, i ośrodkach rekreacyjnych. Więcej informacji znajdziesz na stronie Navotech.

Działanie przydomowej oczyszczalni ścieków

Proces biologicznego oczyszczania ścieków w oczyszczalniach jest zasadniczo procesem samoregulującym i nie wymaga specjalistycznej wiedzy do prawidłowego funkcjonowania. Mimo to, kluczowe jest zrozumienie zasad działania tego systemu oraz świadomość, że jego użytkowanie różni się od standardowego połączenia kanalizacyjnego.

W oczyszczalniach ścieków stosuje się kolonie naturalnych mikroorganizmów, zwanych biomasa, do rozkładania zanieczyszczeń zawartych w ściekach. Jednakże biomasa ta jest wrażliwa na pewne chemikalia obecne w środkach czyszczących używanych w gospodarstwie domowym, szczególnie gdy stosuje się je w nadmiarze. Nadużycie takich substancji może prowadzić do nieprzyjemnych zapachów, a w skrajnych przypadkach nawet do całkowitej awarii systemu oczyszczania ścieków. Dlatego tak istotne jest przestrzeganie wytycznych producenta odnośnie tego, co można, a czego nie należy wprowadzać do systemu, aby zapewnić jego sprawne działanie.

Poniżej zalecenia dotyczące stosowania różnych produktów czyszczących w systemach oczyszczania ścieków:

Rodzaj Produktu	Zalecenia
Detergenty (pralka i zmywarka) i płyny do mycia naczyń	Ogólnie bezpieczne przy normalnym stosowaniu i stężeniach. Unikać nadmiaru, szczególnie w przypadku dużych ilości prania. Rozważyć używanie płynnych detergentów lub niebiologicznych proszków.
Środki do czyszczenia podłóg, środki dezynfekujące i wybielacze	Bezpieczne przy minimalnych stężeniach zalecanych przez producenta. Nigdy nie wylewać czystego wybielacza lub dezynfektanta bezpośrednio do systemu.
Pieluszki dezynfekujące i płyny do sterylizacji butelek	Można stosować, ale ważne jest rozcieńczenie zużytego płynu wodą przed wylaniem do kanalizacji.
Jednostki usuwania odpadów	Nie powoduje bezpośredniego uszkodzenia biomasy, ale zwiększa obciążenie systemu. Warto skonsultować się z producentem zbiornika odnośnie możliwości obsługi dodatkowych obciążeń.

Poniżej tabela przedstawiająca przedmioty i substancje, które nigdy nie powinny być odprowadzane do kanalizacji w przypadku posiadania oczyszczalni ścieków:

Zabronione Przedmioty	Powód
Olej silnikowy, smar, środek przeciw zamarzaniu, płyn hamulcowy	Mogą uszkodzić biomasy oraz być szkodliwe dla środowiska
Olej do gotowania i tłuszcz	Powodują blokady i zakłócenia w działaniu systemu
Środki do usuwania chwastów, środki owadobójcze, fungicydy i inne chemikalia ogrodnicze	Toksyczne dla mikroorganizmów, zakłócają proces oczyszczania
Farba, rozcieńczalniki, biały spirytus, terpentyna, kreozot	Szczególnie szkodliwe dla biomasy, mogą powodować zanieczyszczenie środowiska
Odwodnienia chemiczne / komercyjne środki czyszczące	Mogą być szkodliwe dla mikroorganizmów, wpływać negatywnie na proces oczyszczania
Środki do czyszczenia cegieł / kamieni na bazie kwasu	Uszkadzają system, zakłócają działanie mikroorganizmów
Leki (zwróć niewykorzystane leki farmaceucie)	Niebezpieczne dla środowiska, należy bezpiecznie utylizować
Płyny rozwojowe fotograficzne	Zawierają substancje chemiczne, które mogą być szkodliwe dla mikroorganizmów
Pieluszki, podpaski higieniczne, chusteczki toaletowe (nawet biodegradowalne)	Nie ulegają pełnej degradacji, powodują blokady i problemy w systemie

Zachowanie tych zaleceń jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania systemu oczyszczalni ścieków oraz ochrony środowiska.

Konserwacja przydomowej oczyszczalni ścieków

Przed instalacją oczyszczalni ścieków należy uwzględnić przyszłe wymagania konserwacyjne, takie jak zapewnienie łatwego dostępu do obszarów wymagających regularnego czyszczenia i unikanie zasłaniania pokryw (na przykład nie zakrywaj ich ziemią czy trawą). Po zainstalowaniu systemu istnieje kilka działań, które możesz podjąć, aby utrzymać go w dobrym stanie i zapobiec problemom.

Zaleca się zawarcie umowy serwisowej i ustalenie planu serwisowego z producentem lub wykwalifikowaną firmą serwisową. Regularne przeglądy i serwisowanie są istotne dla sprawności systemu, choć mogą być kosztowne. Zdecydowanie opłaca się jednak wykupienie planu serwisowego w momencie zakupu zbiornika, co może przynieść oszczędności w dłuższej perspektywie i oszczędzić kłopotów związanych z samodzielnym organizowaniem serwisu.

Coroczna konserwacja, przeprowadzana przez specjalistów, zazwyczaj obejmuje sprawdzanie:

• Stanu szlamu
• Funkcjonalności dmuchawy i/lub pompy
• Ciśnienia w pompie
• Wymiany filtrów pompowych
• Funkcji pompy membranowej
• Działania alarmu
• Sprawności systemu wentylacji
• Stanu pokryw i zamków

Pomiędzy serwisami istnieje kilka czynności kontrolnych, które możesz wykonać samodzielnie, aby zapewnić prawidłowe działanie systemu, takie jak:

• Sprawdzanie, czy otwory wentylacyjne nie są zablokowane lub zasłonięte
• Kontrola działania dmuchawy poprzez nasłuchiwanie cichego szumu w pobliżu urządzenia

Instrukcja instalacji od producenta prawdopodobnie zawiera dodatkowe zalecenia dotyczące samodzielnych kontroli. Zawsze postępuj zgodnie z ich wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa podczas przeprowadzania wszelkich prac konserwacyjnych.